Hôm nay, bà Vũ Thị Nga (Phó giám đốc trung tâm tư vấn pháp luật, Liên đoàn luật sư Việt Nam) đã được nhận giấy chứng nhận là người bảo vệ miễn phí quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Nguyễn Thanh Chấn.

Ba ngày trước, Cục Điều tra VKSND Tối cao đã làm việc với ông Nguyễn Thanh Chấn, tại Nhà văn hoá thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang. Đây là lần làm việc đầu tiên từ sau khi ông Chấn được Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao huỷ hai bản án kết tội Giết người.

Theo gia đình ông Chấn, cán bộ của Cục đã lấy lời khai của ông suốt quá trình từ khi bị bắt đến khi nhận án chung thân vào năm 2004. Thông tin về việc ông Chấn tố cáo bị đánh đập, ép cung cũng được các điều tra viên thu thập.

Vụ án của ông Chấn cũng là một trong những nội dung được các đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên chất vấn Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình vào ngày 21/11. Đăng đàn trước Quốc hội, cả Chánh án, Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang, Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cùng nêu quyết tâm sẽ chỉ đạo làm rõ "ông Chấn có bị bắt oan và bị dùng hình ép nhận tội hay không".

Người thân òa khóc khi đón ông Chấn từ trại giam về nhà.

Vì sao hai bản án kết tội ông Chấn bị hủy?

Tại Quyết định tái thẩm, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao cho biết, ngày 9/7, Cục Điều tra của VKSND Tối cao nhận đơn của bà Nguyễn Thị Chiến tố giác cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bắc Giang điều tra, truy tố, xét xử oan sai với chồng mình. Bà Chiến cho rằng, người giết chị Nguyễn Thị Hoan vào ngày 15/8/2003 là Lý Nguyễn Chung, chứ không phải ông Chấn.

Cục vào cuộc xác minh, nhận thấy bà Nguyễn Thị Lành (mẹ kế của Chung), ông Lý Văn Chúc (bố đẻ của Chung) đều khai được Chung thú nhận đã giết chị Hoan sau khi phát hiện bộ quần áo dính máu của anh ta ngâm ở trong chậu.

Ông bà lo sợ nên đã đưa Chung tạm lánh về Lạng Sơn. Chị Lý Thị Nghiến (chị gái Chung) khai khoảng cuối năm 2003, sau khi Chung về đây có thấy ba anh em  nói chuyện về việc Chung gây án ở Bắc Giang. Sau đó bố đã thu xếp để Chung vào miền Nam lẩn trốn. Năm đó, Chung chưa tròn 15 tuổi.

Chị Hoàng Thị Xướng (chị dâu của Chung) cho biết, khoảng tháng 8/2003, được chồng đưa cho hai chiếc nhẫn. Khi biết đây là nhẫn của nạn nhân bị giết ở Bắc Giang liên quan đến Chung, chị đã từ chối.

10 năm sau, ngày 25/10, khi biết Cục vào cuộc truy bắt, Chung ra đầu thú khai nhận hành vi giết chị Hoan lấy 59.000 đồng và hai chiếc nhẫn (một vàng ta và một vàng tây). 

Biết bị công an truy tìm, Chung đã dùng khoảng 100 sim điện thoại trong 2 tháng lẩn trốn. Ảnh: Công an TP HCM

Hội đồng tái thẩm nhận thấy: "Bản tự thú, những lời khai của Chung; lời khai của bà Lành, chị Xướng.... là những tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung vụ án mà tòa sơ thẩm và phúc thẩm đã không biết được khi ra bản án kết tội ông Chấn". Vì lẽ đó, Hội đồng tái thẩm hủy hai bản án này.  Hồ sơ vụ án được TAND Tối cao chuyển về VKSND Tối cao để điều tra lại.

Hai ngày trước khi có phán quyết trên, ông Chấn đã được VSKND Tối cao cho tạm đình chỉ thi hành án, trở về nhà sau 10 năm bị bắt. Phiên tái phẩm được mở theo kháng nghị của VKSND Tối cao, yêu cầu hủy hai bản án kết tội ông Chấn.

Việt Dũng